Zdrowie człowieka to nie tylko prawidłowa praca układów, narządów i tkanek. To także dobra kondycja mikroflory bakteryjnej, dyskretnego czynnika oddziałującego na wiele płaszczyzn funkcjonowania ludzkiego ciała. Czy probiotyki pomogą na jelita?
Pochodzenie słowa „probiotyk” wywodzi się zarówno z języka łacińskiego (pro = dla) jak i greckiego (bios = życie) i oznacza: „dla życia”. Według aktualnej definicji, przedstawionej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) oraz Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z 2002 roku, pod tym pojęciem należy rozumieć żywe mikroorganizmy, które podawane w odpowiednich ilościach, przynoszą korzyści zdrowotne dla organizmu gospodarza.
Probiotyki to tak zwane „dobre” mikroby, które uzupełniają fizjologiczną mikroflorę człowieka. Jednak decydując się na zakup preparatu zawierającego szczepy probiotyczne można spotkać się także z pojęciem prebiotyku oraz synbiotyku. Prebiotyki to inaczej substancje, które stymulują wzrost probiotyków. Powinny selektywnie wpływać na aktywność konkretnych szczepów bakterii, obniżać pH treści jelitowej i wykazywać korzystne działanie miejscowe w przewodzie pokarmowym człowieka. Poza tym, nie powinny ulegać działaniu enzymów trawiących i wchłanianiu w górnym odcinku układu pokarmowego. W tym celu najlepiej sprawdzają się między innymi polisacharydy, na przykład inulina, występująca naturalnie w czosnku, cykorii i bananach. Połączenie w jednym preparacie probiotyku i prebiotyku nazywa się synbiotykiem.
Obecnie probiotyki co raz bardziej zyskują na znaczeniu. W praktyce farmaceutycznej temat probiotyków w większości przypadków dotyczy pacjentów w trakcie lub po antybiotykoterapii. Świadomość społeczna w tej kwestii z każdym rokiem wzrasta, co pozwala zminimalizować nieprzyjemne skutki uboczne farmakoterapii antybakteryjnej w postaci zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Dodatkowo, suplementacja probiotyczna ma także zastosowanie w ginekologii jako profilaktyka infekcji intymnych. Na znaczeniu zyskują także kuracje uzupełniające mikroflorę jelitową w przypadku chorób autoimmunologicznych takich jak IBS czy Hashimoto.
Czytaj także: Czy probiotyki wpływają na mózg?
Do bakterii probiotycznych należą bakterie fermentacji mlekowej, wśród których możemy wymienić następujące rodzaje:
Ponadto, działanie takie wykazują także niektóre szczepy grzybów drożdżopodobnych z rodzaju Saccharomyces cerevisiae. Jedynie niektóre szczepy z wymienionych rodzajów mikroorganizmów posiadają swoje korzystne dla zdrowia właściwości, dlatego przy wyborze preparatu warto zwrócić uwagę na te, które posiadają dokładnie sprecyzowane szczepy np. Lactobacillus rhamnosus GG (ATCC 53103). Ilość mikroorganizmów podawana jest jako CFU, czyli jednostka tworząca kolonię. Dla każdego rodzaju i szczepu mikrobów, liczba ta będzie inna. Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na warunki przechowywania zakupionego probiotyku. Niektóre z nich wymagają przechowywania w lodówce.
Źródła:
Morelli L., Capurso L.: FAO/WHO Guidelines on Probiotics: 10 years later, Journal of Clinical Gastroenterology, October 2012, Vol 46, Issue p. S1-S2
Śliżewska, Prebiotyki – definicja, właściwości i zastosowanie w przemyśle, Żywność. Technologia. Nauka. Jakość, 2013, 1 (86), 5-20
http://www.phie.pl/pdf/phe-2014/phe-2014-3-529.pdf